Głos wolny, wolność ubezpieczający.
Jakie jest położenie do którego zepchnęliśmy lud naszego królestwa? Zredukowani przez cierpienie do stanu bydląt spędzają swe dni w leniwym ogłupieniu, które można pomylić z całkowitym brakiem uczuć: nie kochają żadnych sztuk, nie cenią żadnej przedsiębiorczości, pracują tylko dopóty obawiają się nagany; przekonani, że nie mogą się cieszyć owocami własnego pomyślunku, ograniczają własną pomysłowość, tłamszą własne talenty i nie czynią żadnych wysiłków, by je odkryć. Stąd przerażający niedobór nawet najzwyklejszych rzemieślników. Nie możemy się dziwić, że brakuje nam najbardziej podstawowych rzeczy, gdy ci którzy powinni je dostarczyć nie mogą mieć nadziei na najmniejszy zysk w zamian za wysiłek z ich dostarczenia! Tylko tam gdzie istnieje wolność, może zaistnieć naśladownictwo dobrych wzorów.
(Stanisław Leszczyński „O Euvres du Philosophe bienfaisant” – cytuję za John Adams „A Defence of the Contitution of the United States of America” 1797.)
-- król Polski, książę Lotaryngii i Baru, wolnomularz
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz